Ik heb wat van mijn creatieve schrijfwerk regulier uitgegeven (via een uitgever), maar ik heb ook verschillende kortere en langere e-books zelf uitgegeven (self-publishing). Dit zijn de beste lessen die ik daarvan heb opgestoken.
Les 1: is mijn werk goed genoeg?
Uitgegeven worden door een uitgever heeft meerdere voordelen, maar een belangrijk voordeel is het ‘kwaliteitsstempel’. Als een ervaren redacteur bij een gerenommeerde uitgeverij je werk goed genoeg vindt, dan zal het toch ook wel écht zo zijn?
Als je zelf iets uitgeeft, blijf je twijfelen: is wat ik heb geschreven wel goed genoeg? Val ik niet door de mand als een schrijver van lik-me-vestje? Je begrijpt het vast al, ik heb het over het bekende ‘impostersyndroom’ of ‘bedriegerssyndroom’.
Zeker als de eerste reacties die op je werk komen negatief zijn, kun je makkelijk aan jezelf gaan twijfelen.
Natuurlijk besteed je als ‘selfpubber’ ook veel tijd aan het schrijven en verbeteren van je e-book, maar meestal is de redactie niet zo grondig als van een regulier uitgegeven boek. Daar lezen tenslotte ook redacteuren, persklaarmakers en correctors mee.
Ook een zelf uitgegeven e-book kun je laten nakijken op structuur, spelling en grammatica, maar daarvoor moet je dan ook zelf in de buidel tasten.
Les 2: je kunt niet vroeg genoeg beginnen met de promotie
Ja, het is aan de ene kant heerlijk dat je alles zelf kunt bepalen bij het publiceren van je e-book. Van het verhaal dat je schrijft tot het omslag dat je kiest. Maar je bent ook helemaal zelf verantwoordelijk voor de distributie en promotie.
Ik publiceer mijn boeken bij Draft2Digital (vroeger bij Smashwords, maar die hebben hun uitgeeftak overgedragen aan eerstgenoemde).
Een boek publiceren betekent nog niet dat het ook verkocht wordt. Wat handig is, is om vroeg te beginnen met de promotie. Bij voorkeur nog tijdens het schrijven zelf. Houd je doelgroep op de hoogte van de voortgang via een blog op via sociale media.
Het helpt als je blogt over het onderwerp van je boek! Maar vergeet ook je mailinglijst niet. Als je een bestand hebt van zo weinig als een paar honderd mailadressen, kan dat best een boost geven aan je verkopen. Zeker als je abonnees al geïnteresseerd zijn in de onderwerpen waarover je schrijft.
Het is over het algemeen makkelijker om een non-fictieboek onder de aandacht te brengen, want er verschijnen al zo veel goede romans en thrillers, ook van buitenlandse schrijvers.
Les 3: vergeet het omslag niet
Vaak zie je dat schrijvers heel druk zijn met het schrijven, maar de promotie erbij in schiet. Een van die dingen waar je veel aandacht moet besteden is de cover of het omslag. Dit is wat potentiële lezers als eerste zien in de stores van Apple, Kobo, Google of ergens anders.
Het omslag moet prikkelen en de juiste doelgroep aanspreken. Een kaft van een thriller ziet er dan ook heel anders uit dan een omslag van een streekroman.
Aan de ene kant moet je zorgen voor iets opvallends, aan de andere kant moet je niet te ver afdwalen voor wat gebruikelijk is in het genre.
Vaak zijn boekomslagen onderhevig aan trends. Ga gerust eens kijken in een online winkel of de boekwinkel op de hoek hoe de covers van de bestsellers er in jouw genre uitzien.
Pro-tip: met Canva kun je in een handomdraai geweldige boekomslagen maken. Je kiest een slabloon, je past de tekst, de kleuren en de foto (eventueel te genereren met AI) en en voilà, je hebt een professioneel omslag in handen.
Les 4: recensies zijn bijzonder belangrijk
Over promotie gesproken: je hebt als selfpubber recensies nodig. Dat hoeven echt niet allemaal 5-sterrenrecensies te zijn, maar potentiële lezers moeten wel kunnen zien wat anderen van jouw werk vinden.
Wat ik in het verleden heb gedaan en wat goed werkt was proeflezers een aanbod te doen om mijn e-book voor het officieel uitkomen te lezen. Ik vroeg ze vervolgens om hun (eerlijke) recensie op de dag van publicatie te plaatsen. Zo heb je als het boek uitkomt direct al een aantal recensies, waardoor het direct meer opvalt.
Ook heb ik in mijn zelfgepubliceerde e-books aan het einde een bericht voor de lezer opgenomen waarin ik uitleg waarom recensies en beoordelingen voor onafhankelijke schrijvers zo belangrijk zijn. Met het verzoek meteen even een beoordeling (of een korte recensie) te plaatsen.
Het kan ook helpen jouw boek voor een tijdje tegen een lage prijs te verkopen om in het begin meer lezers te trekken (en zo meer recensies binnen te hengelen).
Les 5: een goed e-book kan jarenlang geld blijven opleveren
Natuurlijk kun je een e-book gratis weggeven (ook op de grote platforms van bijvoorbeeld Kobo, Google Play en Apple Books), maar een boek kan na de publicatie ook een vorm van passief inkomen worden.
Ik heb een aantal boeken die ik soms wel langer dan 10 jaar geleden geschreven heb, maar die nog steeds maandelijks of jaarlijks wat opleveren. Dat is geen vetpot natuurlijk, maar je hoeft er ook niks meer voor te doen. En als je e-books blijft schrijven en publiceren, stijgen deze inkomsten in de loop van de tijd alleen maar.
Dit in tegenstelling tot fysieke boeken die bij de boekhandel worden verkocht en die na een paar weken alweer ‘oud’ zijn en teruggaan naar de uitgever. E-books kun je zo lang als je wilt op het schap in de digitale boekwinkel houden.
Les 6: alles wat je verder wil met je e-book, moet je zelf regelen
Je kunt een luisterboek laten maken van je e-book om het bereik te vergroten. Je kunt je e-book ook laten opnemen in het assortiment van de bibliotheek. Voor sommige extra activiteiten rondom je e-book kun je een externe partner inschakelen. Je kunt ook alles zelf proberen te doen.
Hoe dan ook, als enige rechthebbende op je werk, moet je alles zelf initiëren. Dat kan voordelen, maar ook nadelen hebben. Zelf heb ik wat tijd, geld en energie gestoken in een luisterboekvariant van mijn novelle Het meisje van toen. Dit boek is ook in de bibliotheek te leen en levert zo ook een (heel klein) beetje inkomsten op.
In het kort
Ja, het kost veel tijd om alles zelf te doen en te regelen, maar er zitten ook wel grote voordelen aan het zelf uitgeven van een e-book.
Het gaat allemaal veel sneller dan via een uitgever, je kunt zelf zo’n 75% van de opbrengsten opstrijken en je maakt alle keuzes rond je boek zelf.
Je moet er alleen wel rekening mee houden dat je al een platform hebt (sociale media, een blog, een e-maillijst) waarop je je boek kunt promoten of dat je echt tijdig begint met de marketing.
Een e-book dat al een paar maanden of een jaar oud is maar nog geen enkele recensie heeft, dreigt alsnog in de vergetelheid te raken.
Wil je meer weten over het zelf publiceren van e-books, lees dan ook dit artikel met praktische tips over hoe je een e-book maakt. Heb je nog vragen, stel ze dan gerust hieronder.
Beeld boven: een aantal van mijn e-books in Apple Books.